Cây dẻ gai Châu Âu – Tất cả những thông tin cần biết về loài cây này.

European Beech hay còn gọi là cây dẻ gai châu Âu, là một trong những loài cây lá rộng phổ biến và quan trọng nhất ở châu Âu. Nó là một cây rụng lá lớn có thể duy trì tốc độ phát triển cao cho đến khi trưởng thành muộn. Phạm vi tự nhiên của nó kéo dài từ phía nam Scandinavia đến Sicily, từ Tây Ban Nha ở phía tây đến tây bắc Thổ Nhĩ Kỳ ở phía đông. Mặc dù không yêu cầu về loại đất, cây lại yêu cầu một bầu không khí ẩm ướt với lượng mưa phân bố tốt quanh năm và một loại đất thoát nước tốt. Nó chịu được lạnh khắc nghiệt của mùa đông, nhưng nhạy cảm với sương giá mùa xuân. Do khả năng của hệ thống gốc của nó để hỗ trợ sự lưu thông của không khí khắp đất và lượng kali trong lá của nó, cây dẻ gai bảo tồn năng suất khả năng của đất tốt hơn nhiều loài khác. Gỗ của nó chắc và mài mòn tốt nên lý tưởng cho một phạm vi rộng sử dụng, từ đồ nội thất đến nhạc cụ, cũng như bột giấy và củi. Để hiểu hơn về loại cây đặc biệt này, mọi người xin cùng Gỗ Phương Đông theo dõi bài viết dưới đây.

Cây dẻ gai Châu Âu vào mùa thu tuyệt đẹp.

Cây dẻ gai châu Âu – Những thông tin cần biết

Cây dẻ gai châu Âu ( Tên khoa học: Fagus sylvatica L.) là loài cây rụng lá lớn cây thường cao đến 30-40m và có khả năng đạt độ cao lên đến 50m ở một số địa điểm. Ngược lại với nhiều loài cây, nó có thể duy trì tốc độ tăng trưởng cao cho đến khi tuổi tương đối trưởng thành. Cây thường là một thân với vỏ màu xám bạc. Lá thường có kích thước 10 × 7cm, sẫm và bóng màu xanh lá. Chúng có hình bầu dục đến hình elip, với các lề lượn sóng và răng ngắn ở cuối các gân song song mỗi bên. Dẻ gai là cây đơn tính cùng gốc: hoa đực và hoa cái sinh ra trên cùng một cành cây. Nó có tuổi thọ điển hình khoảng 150-300 năm, và sinh sản rất muộn (40-50 tuổi). Đậu quả thường xảy ra 5 đến 8 năm một lần. Sản xuất hạt giống của nó được đặc trưng bởi năm cột mốc (khi sản xuất một vụ mùa rất nặng), thường là sau những mùa hè nóng nực của năm trước. Các loại hạt có vị đắng ăn được và được sinh ra đơn lẻ hoặc từng cặp trong vỏ có gai mềm. Các hạt dẻ gai là một nguồn thức ăn quan trọng cho một số loài động vật và các loài chim bao gồm sóc, chim gõ kiến, chim gõ kiến ​​và chim giẻ cùi; chúng cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc phát tán hạt bằng cách giấu hạt và không thể truy xuất tất cả chúng.

Cây dẻ gai trong tự nhiên.

Phân bổ
Cây dẻ gai phổ biến khắp châu Âu: nó có thể được tìm thấy từ Sicily ở phía nam đến Bergen ở miền nam Na Uy. Phân tích phấn hoa, hồ sơ chỉ ra rằng loài này đã lan rộng khắp châu Âu từ quần thể nhỏ rải rác còn lại sau lần băng hà cuối cùng. Nó cần một mùa sinh trưởng kéo dài ít nhất 140 ngày và vì lý do này không thể sống sót quá xa về phía bắc ở Scandinavia. Theo chiều dọc của bản đồ, phạm vi phân bố của nó là từ Dãy núi Cantabrian ở phía tây đến Carpathians và Balkan. Khi đi sâu vao lục địa về phía đông của châu Âu hệ sinh thái dẻ gai được thay thế  dần bằng  sồi (Fagus orientalis). Ở phần phía nam của khu vực (Tây Ban Nha, Sicily), dẻ gai chỉ thường xuất hiện ở độ cao hơn 1000m, thậm chí có thể được tìm thấy ở độ cao lên đến 2000m. Nhiệt độ mùa hè cao, hạn hán và độ ẩm thấp là những yếu tố hạn chế đối với phân phối dẻ gai ở châu Âu, khi hậu sâu trong lục đia cũng hạn chế sự phát triển rộng khắp của nó ở các vùng tây bắc. Khí hậu thay đổi có thể có tác động đến việc phân bố loại cây này trong tương lai, đặc biệt là tại rìa các khu vực mà trước nay dẻ gai kém cạnh tranh hơn các loại cây khác là phía nam và phía đông (chủ yếu do hạn hán), theo dự đoán nó có thể mở rộng phạm vi đến Scandinavia và Baltic.

Bản đồ phân bố cây dẻ gai ở châu Âu.

Môi trường sống và sinh thái
Cây dẻ gai châu Âu là một loài gỗ cứng. Nó sống được trong khu vực có bóng râm cao (nó là cây lá rộng chịu bóng tốt nhất trong các loài cây cùng khu vực), cây con có thể tồn tại và phát triển dưới tán của các cây đã trưởng thành một cách dễ dàng. Ưu thế của dẻ gai là không cần nhiều ánh sáng trong mức độ thảm thực vật thấp và trong điều kiện khó khăn đó hạt dẻ gai tồn tại tốt hơn so với các loài cây khác. Nó không đặc biệt nhạy cảm với đất và phát triển trên nhiều loại đất với phạm vi pH từ 3,5 đến 8,5. Mặc dù nó không thể chịu được đất có trữ lượng axit cao bên trong nhưng dẻ gai cho thấy khả năng chua hóa đất ở mức độ trung bình. Nó thích đất màu mỡ vừa phải, vôi hóa hoặc có tính axit nhẹ. Nó được tìm thấy thường xuyên hơn trên mặt bên của một ngọn đồi hơn là ở nằm bên dưới khu vực thung lũng. Nó phát triển tốt trên đất mềm mà bộ rễ có thể dễ dàng xâm nhập và sự phát triển tối ưu của nó là trong đất ẩm nằm trên đá vôi hoặc đá mẹ núi lửa. Ngược lại, nó không phát triển mạnh tại cac khu vực thường xuyên bị ngập lụt hoặc có nước tù đọng, vì nó cần thoát nước tốt và không chịu được úng hoặc đất bị nén quá chặt. Dẻ gai tăng cường làm màu mỡ cho đất do nó có thể sản xuất một số lượng lớn chất độn chuồng (khoảng 900g / m2 mỗi năm). Hệ thống rễ có xu hướng nông nên khả năng chịu hạn hán rất kém khi sánh với các loài cây lá kim.

Bản đồ vùng phù hợp để phát triển cây dẻ gai.

Tầm quan trọng và cách sử dụng
Dẻ gai châu Âu là một loại cây lâm nghiệp quan trọng của châu Âu. Vân gỗ mịn và không có nút thắt, gỗ cứng và có màu kem nhạt và khả năng làm việc tốt với nhiều điều kiện khác nhau. Với khoảng 250 cách sử dụng đã biết, nó là một trong những loài cây được sử dụng đa dạng nhất ở Châu Âu. Dẻ gai có khả năng chống mài mòn, chịu lực tốt và khả năng uốn cong tuyệt vời làm cho nó trở nên lý tưởng cho việc đóng thuyền, lát sàn, cầu thang, đồ nội thất, âm nhạc nhạc cụ (pinblocks piano), ván ép, bảng điều khiển, làm veneer và dụng cụ nấu ăn như bát, đĩa và thìa gỗ. Nó là cũng được sử dụng cho bột giấy và có thể được làm củi và than do tiềm năng sinh nhiệt tương đối cao của nó.

Các mối đe dọa và bệnh tật
Độ phát triển gốc của cây dẻ gai châu Âu có thể thay đổi tùy theo về điều kiện thổ nhưỡng của địa phương. Khi nói về rễ cây, một điều đáng chú ý là khả năng chống lực tác động của gió tạt, trong điều kiện không thuận lợi về nền đất của khu vực, hệ thống rễ tương đối nông có thể làm cho cây dễ bị gió lật đổ. Vỏ mỏng nên loài cây này cũng dễ bắt lửa, cũng có thể bị hư hỏng do tước và gặm nhấm bởi sóc và các động vật có vú khác. Sự hiện diện của hươu nai là một yếu tố hạn chế vì chúng ăn các cá thể non. Vào mùa xuân, nhưng một vài khu vực vẫn còn sương giá thường làm hỏng cây non do làm cháy hoa và lá mới phát triển sau mùa đông. Cây dẻ gai non dễ bị ảnh hưởng bởi rệp len; cây trưởng thành có thể bị thối bên trong do nấm Nấm linh chi phát triển trong lòng. Cây dẻ gai cổ thụ (100-1200 năm) có thể bị bị hiện tượng ‘Tim đỏ’ làm giảm độ ổn định và giá trị của gỗ. Dẻ gại Châu Âu là trong số các loài cây dễ bị gây hại bởi loài Phytophthora ramorum ăn cây, khí hậu của Châu Âu lại rất thích hợp với loài gây hại này, nên trong tương lai có thể trở thành một vấn đề rất nghiêm trọng với sự phát triển của cây dẻ gai. Các mọt thông lớn (Hylobius abietis) cũng gây hại cho cây, ngoài ra mọt mõm ngắn (Strophosoma melanogrammum Forst. và Otiorhynchus scaber) cũng là một mối đe dọa khác đối với loài cây này.

Đặc điểm nhận diện.

Gỗ dẻ gai có đặc điểm gì và ứng dụng trong sản xuất hiện nay.

Như chúng ta đã biết, gỗ từ cây dẻ gai châu Âu có rất nhiều ứng dụng trong cuộc sống, vì vậy trong phần tiếp theo Gỗ Phương Đông sẽ nói rõ hơn về đặc điểm và ứng dụng của loại gỗ này đê mọi người hiểu thêm.

Vân gỗ dẻ gai châu Âu.